Nowcast Belgische economie Q2: 0,4%

De Nationale Bank van België (NBB) bevestigde vorige week de goede resultaten voor het eerste kwartaal van dit jaar. De economie groeide met 0,5%. Dat was een stuk beter dan gevreesd. Met name de investeringen verrasten positief.

Consumptie stelt teleur

Zet de gunstige evolutie zich ook dit trimester verder? De consumptie, goed voor bijna de helft van het bruto binnenlands product (bbp), groeide flink in de eerste maanden van dit jaar. Onderstaande grafiek zet de private consumptie uit de nationale rekeningen uit tegen de omzet in de detailhandel en onze eigen consumptie-indicator.

De conclusie is duidelijk: we consumeerden begin dit jaar zo’n 20% meer dan vlak voor de coronapandemie. Maar intussen stegen de prijzen wel flink. In reële termen lag de private consumptie in het eerste kwartaal van dit jaar nauwelijks 2% hoger dan het precoronapeil. Dat wijst erop dat er nauwelijks volumegroei was in de tussentijd. Een beeld dat wordt bevestigd door de kleinhandelscijfers: in volumetermen zitten we daar 3% lager dan voor COVID-19. Een zorgwekkende evolutie.

Nochtans zorgde de automatische loonindexering voor een flinke bescherming van onze koopkracht. In een eerdere publicatie schetsten we een consumptiegroeiscenario door de vergelijking te maken met 2009. Ondanks de tegenwind van de grote financiële crisis kregen de gezinnen ook in dat jaar meerdere loonindexeringen. De huidige consumptiegroei blijft vooralsnog een stuk lager dan toen.

Nowcasten in onzekere tijden

De klassieke indicatoren schetsen een gemengd beeld. De inflatie vertraagt en het consumentenvertrouwen houdt stand. Intussen verslechtert het sentiment vooral in de maakindustrie. Ook de huizenprijzen dalen en de arbeidsvraag lijkt (eindelijk) af te nemen. Dat beeld wijst op een licht vertragende economie. Verbazend is dat niet: de rentevoeten stijgen, geopolitieke spanningen zorgen voor onzekerheid en we zien de VS binnenkort in recessie gaan.

Ook onze bankenindex bevestigt dat beeld. De inkomens en uitgaven van onze bedrijfsklanten liggen nog steeds een stuk hoger dan eind vorig jaar. Met name de dienstensector springt eruit in positieve zin. We stellen dan ook onze nowcast voor het huidige kwartaal opwaarts bij, van 0,3 naar 0,4%. Voor het hele jaar gaan we uit van 1,0%, volgend jaar zou dat 0,8% zijn.

Kritische noot

Opmerkelijk is het bericht dat de Belgische inflatie een stuk sneller vertraagt dan die in de naburige landen. Daarnaast moeten onze reële groeicijfers ook absoluut niet onderdoen voor die van de buurlanden. Een lagere inflatie en een hogere reële groei bij een redelijk gelijkaardig nominaal bbp-verloop … Rekenen we ons hier niet rijk?

Het is zeker zo dat het coronabestel niet enkel onze economische activiteiten, maar ook de vergaring van de statistieken erover flink bemoeilijkte. De Amerikaanse econoom Jason Furman wees eind vorige maand al op opvallend grote verschillen tussen het Amerikaanse bbp en BBI (Bruto Binnenlands Inkomen). In ons land vermeldt de NBB enkel provisoire bbp-cijfers voor alle kwartalen sinds de start van de pandemie*. Nochtans vormen die cijfers de basis voor een goed beleid.

UGent-econoom Gert Peersman wijst op de impact van de berekeningswijze van de energiekosten. Die zorgt er onder meer voor dat de inflatie eind dit jaar mogelijk heel even zal omslaan in deflatie. Een gevolg van hoe de impact van het basispakket aan energiesteunmaatregelen wordt gewogen. Die – technische – keuze zou in een normale periode weinig impact hebben. Nu riskeert zo’n keuze de inflatie te onderschatten en bijgevolg de groei te overschatten.

Politici die een beleid voeren op basis van een té rooskleurige lezing van de economie, riskeren een flinke afstraffing in de verkiezingen van volgend jaar. Als dat maar goed komt …

* Dat zou onder meer te maken hebben met onzekerheid rond één bepaalde gegevensbron. Volgens de laatste berichten zou dat eind dit jaar opgelost moeten zijn.