Hoe geraken we uit deze moeilijke beursperiode?

Omikron, een klap voor het mondiaal herstel

Sinds de opkomst van de omikronvariant eind november zou je kunnen stellen dat (bijna) niets meer kan. Op enkele weken tijd is alle hoop op een sterk herstel van de economische activiteit vervlogen door een nooit eerder geziene besmettingsgolf die overal ter wereld toeslaat. Slechts weinig landen namen even drastische maatregelen als in 2020, China uitgezonderd. Maar de angst om de ziekte op te lopen heeft bij velen het enthousiasme getemperd en hen aangezet tot voorzichtigheid. In tegenstelling tot in 2020 kun je zonder veel risico stellen dat bijna iedereen vandaag wel meerdere mensen kent die besmet of ziek werden door covid. Gelukkig komen ernstige gevallen niet meer zo vaak voor. Dat blijkt uit het aantal ziekenhuisopnames. Maar de explosie in het aantal besmettingen heeft geleid tot deels lege restaurants, winkelcentra en cultuurhuizen.

Zware slag voor de dienstensector

De grafiek hiernaast geeft het fenomeen in de Verenigde Staten goed weer. We zien een duidelijke breuk in de vooruitzichten van de dienstensector. Het herstel na de zomer van 2021 was er spectaculair, maar omikron bracht daar zeer snel verandering in. We merken verder dat de industrie geleden heeft onder de verstoringen in de bevoorradingsketens en de sterk gestegen kosten (transport, energie, lonen). Dat heeft geleid tot slechtere vooruitzichten. Niet verwonderlijk dus dat heel wat instellingen hun groeiverwachtingen voor 2022 naar beneden bijstellen!

Verschillende specialisten in de zorg kondigen dan weer aan dat de omikronpiek wel eens bereikt zou kunnen zijn, of bijna bereikt is. Daardoor krijgen in de ontwikkelde landen de spelers in de dienstensector, zoals restaurants, bioscopen, concertzalen en reisorganisatoren, weer wat hoop.

Inflatie = pretbederver

Tegelijkertijd versnelde de inflatie meer dan aanzienlijk. Iets wat iedereen overigens verraste, ook de centrale banken. Die zien zich vandaag verplicht om een heel andere toon aan te slaan: het is nu duidelijk dat het niet meer volstaat om de liquiditeitsinjecties van het begin van de pandemie terug te schroeven, maar dat er nood is aan een sneller dan voorziene renteverhoging. Een serieuze koerswijziging!

Dat nieuws verraste de financiële markten. En het minste dat je kunt zeggen is dat ze dat niet wisten te waarderen. Op enkele dagen tijd verloren de beurzen meer dan 10%, terwijl de langetermijnrente begon te stijgen. Dat deed het ergste vrezen voor bedrijven met de hoogste schuldenlast, zoals in de technologiesector. De Nasdaq kreeg de schrik te pakken …

Welke uitweg?

Om uit deze malaise te geraken, is er tastbaar bewijs nodig dat de bevoorradingsketens opnieuw normaliseren. En dat lijkt weinig waarschijnlijk zolang China zijn zerocovidbeleid voortzet. Zo’n normalisering zou een afkoeling van de inflatie in het vooruitzicht kunnen stellen, ook al moeten we beseffen dat er automatisch een afkoeling komt als het basiseffect (we vergelijken de prijsstijgingen op jaarbasis) verdwijnt. Dat is al een pluspunt!

Op kortere termijn is een ‘verrassingsaankondiging’ vanwege de Amerikaanse centrale bank niet uitgesloten. Ofwel omdat ze een strakkere kalender voor haar renteverhogingen aankondigt, zoals in 2016 toen bleek dat de groei hoger lag dan verwacht. Ofwel omdat ze de impact van omikron op het herstel erkent en verklaart dat de groeivooruitzichten drastisch naar beneden moeten worden herzien. Het verdict valt zeer binnenkort, want de Fed heeft ervaring met zulke situaties en heeft die eerder vaak zeer goed aangepakt.