Evergrande: een Chinees Lehman?

Wat is het verhaal achter deze reus met te hoge schulden?

Het bedrijf werd opgericht in 1997. In die tijd moesten miljoenen Chinese burgers het platteland verlaten omdat ze er niet langer voldoende voedsel vonden. Daarom zochten ze werk (en dus ook huisvesting) in de grote steden, waar fabrieken alles produceerden wat China over de hele wereld zou gaan exporteren. Door de jaren heen trokken dan ook meer dan 500 miljoen Chinezen naar de steden. Daardoor ontstond een ongekende vraag naar nieuwe woningen, voornamelijk appartementen.

Projectontwikkelaars kenden dus een grote groei en gingen tegen lage rentevoeten schulden aan. Zo werd Evergrande met een schuldenlast van meer dan 300 miljard dollar het bedrijf met de meeste schulden ter wereld. Speculatieve waanzin maakte zich meester van de Chinese vastgoedmarkt, waarbij de prijzen lange tijd met bijna 20 procent per jaar stegen. De Chinese banken steunden deze markt lange tijd en verleenden aan de lopende band leningen. Ze waren ervan overtuigd dat de prijzen onophoudelijk zouden blijven stijgen en er zich nooit problemen zouden voordoen. Even ter herinnering: diezelfde overtuiging lag in de VS aan de basis van de vastgoedcrash van 2008. De geschiedenis herhaalt zich!

Vanaf 2020 begon de Chinese regering zich zorgen te maken over deze waanzin. Ze merkte namelijk op dat het voor de middenklasse steeds moeilijker werd om een woning te kopen. In die tijd kostte een flat in Beijing 50 jaarlonen tegenover 15 in Londen en 10 in New York! De communistische regering van Xi Jinping vatte dus de koe bij de horens en legde de ontwikkelaars strenge regels op, om te voorkomen dat die zich te diep in de schulden zouden steken. Deze regels waren het begin van het einde en de machine viel snel stil. Sindsdien staat de Chinese vastgoedmarkt in rep en roer. Ook covid heeft daar natuurlijk niet bij geholpen. Sinds 2021 dalen de prijzen in heel wat steden, is de verkoop gestopt en komen ontwikkelaars steeds meer in financiële problemen. Het laatste voorbeeld daarvan was het faillissement van Evergrande op 29 januari 2024.

Welke gevolgen?

De Chinese bouwsector kende zo’n sterke groei dat er reden tot bezorgdheid is. De sector vertegenwoordigt 25 procent van het bbp, tegenover ongeveer 5 procent in België! 2023 was een heel moeilijk jaar in China en 2024 zal even moeilijk worden. Want de economie zit in het slop en er valt te vrezen voor nog meer ongelukken in de vastgoedsector.

En elders?

In tegenstelling tot de val van Lehman Brothers lijkt het weinig waarschijnlijk dat het faillissement van Evergrande even grote wereldwijde schadelijke gevolgen zal hebben. Ook al is het duidelijk dat buitenlandse beleggers die gokten op de robuustheid van het Chinese vastgoedmodel, waarschijnlijk spijt zullen krijgen van hun optimisme. Heel wat wereldberoemde beleggers bezaten immers obligaties van het bedrijf en rekenden erop dat de Chinese overheid een bedrijf als Evergrande nooit zou opgeven. Maar ze hadden het mis! De Chinese financiële sector is echter niet erg geëxporteerd. Er is dus geen reden om te vrezen dat de val van Evergrande een schokgolf zoals bij Lehman zal veroorzaken.

Anderzijds blijft China door zijn omvang de op één na grootste economie ter wereld. Elke verdere vertraging zal bijgevolg bijdragen tot de zachte landing van de wereldwijde groei waar we allemaal op rekenen. Zoals zo vaak het geval is, heeft elke crisis zowel winnaars als verliezers.