In de 31e aflevering van de podcast ‘Stand van Zaken’ bespreken Chief Economist Koen De Leus en Chief Strategy Officer Philippe Gijsels de drie verrassingen van 2023:
In deze synopsis vatten we de belangrijkste ideeën uit aflevering 31 samen.
Zin in meer informatie? Dan kunt u de podcast – in het Nederlands – beluisteren via de gebruikelijke kanalen.
Dit mag u in deze synopsis verwachten:
Koen en Philippe steken de hand in eigen boezem: ze kregen (nog) geen gelijk met hun eerdere voorspellingen. Ze zoeken uit hoe het komt dat de Amerikaanse en Chinese economie het respectievelijk beter en minder goed doen dan verwacht. Ze leggen ook uit hoe het komt dat een verbreding van de Amerikaanse beurs (voorlopig) uitblijft. En ze wagen zich aan een nieuwe prognose over die drie punten.
Tot zover de korte inhoud, tijd voor de synopsis.
Amerika blijft voorlopig gespaard van de voorspelde recessie. Ondanks eerdere prognoses van een milde economische neergang, toont de Amerikaanse economie onverwachte veerkracht. Verschillende factoren verklaren waarom een recessie uitblijft.
Postcorona-uitgaven en overheidsschuld
De arbeidsmarkt in de Verenigde Staten blijft relatief sterk presteren, zij het met een lichte vertraging. Dat komt deels doordat de Amerikanen die tijdens de pandemie konden sparen, dat spaargeld momenteel uitgeven, wat de economische groei stimuleert. Bovendien blijft het begrotingstekort in de VS ongebruikelijk hoog op 7%: ook de overheid blijft dus flink spenderen. Tussen haakjes: als je een dergelijk overheidstekort toelaat in tijden dat het economisch goed gaat, wat gebeurt er dan als de economie afkoelt?
Er is wel een belangrijk verschil tussen het geld dat de overheid uitdeelde tijdens de pandemie en de middelen die ze nu in de Amerikaanse economie pompt. Tijdens de coronacrisis ging het voornamelijk om financiële steun aan gezinnen en bedrijven. Nu investeert de overheid geld in diverse projecten, waaronder halfgeleiderfabrieken, infrastructuur en groene energie. Het is aannemelijk dat de huidige uitgaven niet inflatoir zijn, want ze zorgen voor extra productiecapaciteit.
Tegelijk gas geven en remmen
Hoewel er in Amerika signalen zijn van een vertraging in de economische groei, blijft de rente stijgen. De spendeerdrift van de Amerikaanse overheid in combinatie met het rentebeleid van de Fed zou je kunnen vergelijken met een auto waarin je gelijktijdig het gaspedaal en de rem indrukt. Zo'n auto (en zo'n economie) kan alle kanten uitschieten.
Daarnaast staat de discussie over het schuldenplafond in de VS opnieuw op de agenda, wat de situatie verder kan compliceren. Niettemin lijkt Amerika vastbesloten om een recessie te voorkomen, vooral met het oog op de naderende verkiezingen.
De Chinese economie stagneert, in plaats van herop te leven na de COVID-19-pandemie. Dat is toe te schrijven aan verschillende oorzaken.
Demografie, vastgoed en vertrouwen
Demografische uitdagingen spelen een cruciale rol. Het langdurige éénkindbeleid en de vergrijzing van de bevolking leidden tot een tekort aan jonge arbeidskrachten.
Het vastgoedprobleem is een tweede heet hangijzer. Na de financiële problemen van vastgoedreus Evergrande is bijna twee derde van de vastgoedontwikkelaars failliet gegaan, wat het vertrouwen in de vastgoedmarkt heeft ondermijnd.
Het gebrek aan vertrouwen is een algemeen probleem. Zowel binnenlandse als buitenlandse investeerders zijn terughoudend, omdat er weinig rechtszekerheid is in de centraal geleide economie van China. Dat zagen we toen de platformbedrijven aan banden werden gelegd.
Vertrouwen herstellen
Om het vertrouwen te herstellen, moet de Chinese overheid de regels rond vastgoed versoepelen. Het idee dat een woning enkel bedoeld is om in te wonen en niet om mee te speculeren, maakt het voor Chinezen die het kunnen betalen, moeilijk om een tweede woning te verwerven. De Chinese overheid kan haar beleid aanpassen door de investeringen in tweede verblijven wel mogelijk te maken. Zo krijgt de vastgoedmarkt een tweede adem. Een pessimist zou zeggen dat er zo nieuwe lucht in de vastgoedzeepbel wordt geblazen.
Wereldwijde gevolgen
Het vertragen van de Chinese economie heeft bredere implicaties, omdat China een belangrijke motor is voor de wereldeconomie. De Chinese arbeidsmarkt krimpt en de overgang van een investeringsgedreven naar een consumptiegedreven economie vertraagt de groei. Het groeipercentage van China is de afgelopen decennia gedaald van 10% naar maximaal 5%, en er wordt voorspeld dat het over 20 jaar verder zal afnemen naar 2%. Dat heeft wereldwijde economische gevolgen, omdat China een van de grootste economieën ter wereld blijft.
Analisten hadden voorspeld dat niet-techbedrijven beter zouden presteren in 2023, maar de grote techreuzen bleven de beurs domineren. Kleine bedrijven hebben daar geen voordeel uit weten te halen en beleggers verlieten de markt. De voornaamste reden is opnieuw de rente, die niet zoals verwacht is gedaald, maar bleef stijgen en richting 5% of meer lijkt te gaan. Dat heeft grote gevolgen, omdat een rente van 5% de beurzen met nog eens 10% kan doen dalen en de verbreding van de markt bemoeilijkt.
Waarom blijft big tech domineren?
Grote techbedrijven lijken minder gevoelig voor renteschommelingen dan kleine bedrijven, en dat heeft veel te maken met schulden. Kleine bedrijven hebben meer leningen en betalen hogere rentetarieven, terwijl veel grote techbedrijven op een berg cash zitten en net rente ontvangen. Het gebrek aan renteverlaging belemmert de groei van kleine bedrijven.
Wat verwachten Koen en Philippe voor het vierde kwartaal van 2023 en voor 2024 in verband met de drie verrassingen van 2023?
DISCLAIMER
Dit is een synopsis van de podcast Stand van Zaken, opgenomen op 9 oktober 2023. De opinies in die podcast en in deze samenvatting zijn die van de presentator en de geïnterviewden, en geven niet noodzakelijk het standpunt van BNP Paribas Fortis weer.