PEILINGEN
Met nog minder dan twee weken te gaan leidt Joe Biden, de democratische presidentskandidaat met 9 procentpunten in de nationale polls. Hij heeft de overwinning nog niet op zak. Zijn voorsprong is wel ruimer dan die van Hillary Clinton vier jaar geleden. Zij moest uiteindelijk nog de duimen leggen omdat een groot aantal onbesliste kiezers uiteindelijk niet opdaagden of voor Trump kozen. Vandaag raamt men het aantal onbesliste kiezers op 10% tegenover 25% toen.
Biden ligt ook op kop in enkele belangrijke swingstates zoals Michigan, Pennsylvania en Wisconsin waar Trump het in 2016 zeer nipt haalde. In de VS gebeuren de verkiezingen per Staat. Er zijn 538 kiesmannen te winnen, verdeeld over 52 Staten. Per Staat is er één winnaar, en die winaar krijgt alle kiesmannen achter zich, hoe groot of klein het verschil ook is. Het gevecht vindt niet plaats in Staten zoals bijvoorbeeld New York, waar een grote meerderheid van democraten is. Het échte gevecht gebeurt in de swingstaten waar een meerderheid van democraten of republikeinen zeer nipt is en naar het andere kamp kan gaan, of ‘swingen’. Florida is traditioneel zo’n staat en is goed voor 29 kiesmannen. Ook daar leidt Biden, maar de voorsprong is zeer nipt. De race is nog niet gelopen.
PROGRAMMA
De peilingen geven aan dat een Blauwe Golf mogelijk is. Dat wil zeggen dat de Democraten niet alleen het Witte Huis heroveren, maar tevens de meerderheid in de Senaat. Met ook een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden heeft Biden dan een grotere kans om zijn economisch programma van 10,000 miljard, verspreid over de komende 10 jaar, doorgevoerd te krijgen. In zijn economisch programma zijn er punten aangaande gezondheidszorg, opleiding, infrastructuur en energie waarover hij redelijk vlot een akkoord zal kunnen bereiken met de Republikeinen. Maar vooral over handel, regulering en buitenlandse politiek wordt het bikkelen.
Biden wil een deel van zijn programma financieren met belastingsverhogingen op mensen met een hoog inkomen en bedrijven. Netto blijft er nog wel een stevige impuls over. Met die belastingverhoging staat Biden diametraal tegenover Trump, die de voorbije jaren deze belastingen net verlaagd had. Dat gaf de groei een extra duw in de rug, maar zorgde tevens voro een stijging van het begrotingstekort van 4,4% naar 6,3% van het bbp. Belastingverlagingen in combinatie met deregulering en een confronterende handelspolitiek, vormen de basis van Trumponomics. En als het aan Trump ligt, moet deze driedelige strategie ook de komende vier jaar de Amerikaanse economie doen heropleven.
CHINA
Voor Europa en tal van andere landen is het belangrijk wie de 46ste president van de VS wordt. Dat geldt minder voor China. Drie op 4 Amerikanen bekijken China argwanend, en voor één keer houden de republikeinen en democrater daar dezelfde mening op na. Ook Biden zal een harde lijn aanhouden. De stijl van onderhandelen zal wel verschillen: minder onconventioneel, meer voorspelbaar. Mensenrechten belanden ook hoger op de agenda.
Het gevaar van een nieuwe Koude Oorlog en een geleidelijke opsplitsing van de globale technologiesector in twee invloedsferen, is reëel. Van globalisering evolueren we dan richting regionalisering. Trekken bedrijven hun productie weg uit China? Vandaag is daar ondanks de oplopende druk geen sprake van. Naast een spil in de globale productieketen, is China voor internationale bedrijven vandaag ook dé groeimotor bij uitstek. Het land verlaten zou alle partijen veel pijn berokkenen.
STEUN
Onafhankelijk van de winnaar, de eerste taak wordt het coronamoster verslaan. Een steunpakket staat daarvoor klaar, en wordt heel misschien zelfs nog vóór de verkiezingen goedgekeurd. Gebeurt dat niet, dan is dat het eerste werk van de verkozen president na de inhuldiging. Het vrijgemaakt bedrag omvat bij beide partijen steun voor de getroffen ondernemingen en werknemers en meer geld om de strijd tegen het virus frontaal aan te gaan. De democraten zullen wat ruimer zijn in die steun, zeker als ze de Senaar heroveren. Zij plannen ook financiële hulp voor de getroffen Staten. Verder in het jaar volgt dan een herstelplan om de economie terug op toerental te krijgen. De accenten zullen daar verschillen naargelang wie verkozen wordt. Maar een soepel fiscaal – én ook monetair – beleid houdt de Amerikaanse economie nog enige tijd gezelschap.