Moeilijkheden in zicht voor onze overheidsfinanciën

Maar de problemen zullen opduiken zodra de factuur gepresenteerd wordt in de vorm van hoge rentelasten op de overheidsschulden. Behalve Duitsland is nagenoeg geen enkel Europees land erin geslaagd zijn overheidsschuld op een aanvaardbaar peil te houden. Niemand klaagde daarover, want lenen op 5 jaar kostte zo goed als niets (het bracht zelfs geld op toen de rente negatief was). Maar het wordt een ander verhaal als er weer toenemende rentelasten in de begrotingen opgenomen moeten worden. Die zijn in België bijvoorbeeld gedaald van 6,7% van het BBP in 2000 naar 2,7% in 2016.  Dat cijfer zal volgend jaar overduidelijk weer omhooggaan, vooral als de rentestijging aanhoudt.

Hoe zal de langetermijnrente evolueren?

Veel zal afhangen van de Amerikaanse tarieven, want daar is de beweging ingezet en zal ze ook verdergaan, afhankelijk van de kracht van het herstel, de versnelling van de inflatie en de spanningen die ongetwijfeld op de arbeidsmarkt zullen ontstaan.

De evolutie van de spreads tussen Duitsland en andere landen zal daarentegen afhangen van de voorspoed van de betrokken partijen. Het geval van Frankrijk is buitengewoon interessant en flagrant. Het land kon zijn deficit niet terugbrengen tot minder dan 3% van het BBP in 2016 en zijn overheidsschuld steeg naar ongekende hoogten: van 68% van het BBP in 2008 naar meer dan 97% vorig jaar. Niemand twijfelt eraan dat het moeilijk wordt om die schuld te financiering als de rente blijft stijgen.

Een bijkomend element om rekening mee te houden, dus, vooral omdat het grootste deel van het Europese herstel voortaan van de overheidsfinanciën zal moeten komen. Steeds meer instellingen verkondigen immers luidkeels dat het monetaire beleid zo ver mogelijk gegaan is en dat het begrotingsbeleid het nu moet overnemen…