Het schrikbeeld van een Europa met twee snelheden

Eind 2022 steeg in Duitsland het aantal tewerkgestelde mensen boven het vorige record van 2019. In slechts één jaar tijd blijken zo’n 600.000 arbeidsplaatsen te zijn gecreëerd. Dat jaagt de ECB de stuipen op het lijf. Want hoewel de meeste prognoseagentschappen voor 2023 unaniem een recessie voorspellen, stellen we vast dat de arbeidsmarkt in Duitsland het maand na maand zeer goed doet. Net zoals elders in de wereld trouwens, zoals blijkt uit Amerikaanse cijfers.

ECB-bijeenkomst op 2 februari

De aanwervingsintenties in Duitsland blijven sterk ondanks de exploderende energieprijzen. De laatste peilingen geven aan dat voor steeds meer bedrijven het tekort aan arbeidskrachten de voornaamste bekommernis blijft. Die vaststelling baart de ECB zorgen. De ECB vergadert binnen een kleine maand (op 2 februari) en zal dan beslissen wat te doen met het Europees monetair beleid. De kracht van de Duitse markt is een belangrijk element om in de gaten te houden voor wie wil inschatten hoe de rentevoeten in Europa zullen evolueren. Want Duitsland neemt in Frankfurt, de vestigingsplaats van de zetel van de Europese Centrale Bank, een prominente plaats aan de tafel in.

Werknemers hebben de wind in de zeilen

De Duitse inflatie is geëxplodeerd, net zoals overal trouwens. En de werknemers zien nauwlettend toe op hun koopkracht. Want door de onverwachte prijsstijgingen in 2022 is die aanzienlijk aangetast. De loononderhandelingen zijn er dus cruciaal, want de vakbonden willen de verloren tijd inhalen en vermijden dat ze in de toekomst opnieuw in de val lopen. Doordat er onder meer in de industrie tal van jobs niet ingevuld raken, lijkt de weg open te liggen om grote loonsverhogingen te eisen. Dat zagen we al in november in de metaalindustrie, en aan de verhoging van de minimumlonen die in oktober werd toegestaan. Heel wat vakbonden hebben al gewaarschuwd dat ze de komende maanden scherp zullen blijven toezien op de evolutie van de inflatie. 

Een Europa met twee snelheden?

Het probleem waarmee de monetaire overheden vandaag kampen, is het risico op sterk stijgende loonkosten op de zeer gespannen Duitse markt. Dat zou de inflatie kunnen aanwakkeren en de ECB de facto ertoe dwingen om in de toekomst agressiever te werk te gaan. Er schuilt wel een addertje onder het gras, want niet alle landen van de eurozone beschikken over een even gezonde arbeidsmarkt. Ook al zijn de officiële werkloosheidscijfers overal zeer laag. Welke impact zou een te sterke renteverhoging in Europa hebben op de door de energiecrisis verzwakte economieën, en waar de overheden niet in staat lijken de energieschok voor de consumenten en de bedrijven te verzachten?

Het risico op een Europa met twee snelheden is sinds de financiële crisis wellicht nooit zo groot geweest, want het beheer van de overheidsfinanciën is evenmin overal gelijk. Wordt vervolgd.