Geen risico? Geen winst!

"Massaal sparen leidt tot een lagere groei en tot bevestiging van het pessimisme."

Dan ontstaat er een vicieuze cirkel. Door het sparen daalt de vraag. Productie en groei nemen af en er vallen ontslagen. Het inkomen daalt. Er is minder mogelijkheid tot sparen. En dat zet aan tot nog meer pessimisme. De econoom John Maynard Keynes  noemde dat de spaarparadox. Keynes was trouwens ook een grote ‘snoeper’.

De tweede paradox

De voorbije jaren ontstond er een tweede spaarparadox. Niet alleen leidt het massale sparen tot een lagere groei en tot bevestiging van het pessimisme. Ook de manier waarop we sparen leidt tot steeds meer ontreddering. Door ons pessimisme sparen we in risicovrije activa. Maar die zijn ook opbrengstvrij. Gevolg? Iedereen gaat extra sparen om de spaardoelstelling toch te halen. En dus nog minder consumptie, nog minder groei, nog lagere rentevoeten en nog meer sparen.

Die spaarparadox in het kwadraat heeft een radicale aanpak nodig. Pessimisme moet omslaan in optimisme. De overheid moet de burgers geruststellen. Ze moet duidelijk maken dat dankzij de huidige structurele hervorming de pensioenen net betaalbaar blijven: langer werken zal tegen 2060 de geraamde extra kosten van de vergrijzing bijna halveren.

De juiste maatregelen kunnen de komende 20 jaar 12 procentpunt extra groei opleveren, berekende de Europese Commissie. Door zijn achterstand, onder meer inzake participatiegraad, heeft België zelfs een verbeteringsmarge van 16 procentpunt. Afgezet tegen een groeipotentieel op lange termijn dat amper 1 procent overstijgt, is dat een wereld van verschil.

Euthanasie op de rentenier

De laatste werf ligt in onze eigen handen. Meer risico creëert meer groei. En het brengt ook meer op. Als kapitaal in overvloed beschikbaar is, zoals vandaag, ontvangt het geen vergoeding. Dat noemde Keynes de ’euthanasie van de rentenier’. De inflatie steeg de voorbije 13 jaar sterker dan de return op een spaarboekje. Daar komt de komende jaren geen verandering in.

Aandeleninvesteringen aanmoedigen moet vanzelfsprekend zijn. Met een huidig dividendrendement van gemiddeld 3,5 procent en een jaarlijkse stijging van dat dividend met 10 procent, winnen aandelen met de vingers in de neus van een spaarrekening. Zelfs al noteert een aandeel over 10 jaar 50 procent lager, dan nog is de opbrengst op de aandelenbelegging hoger. Fondsen bieden een alternatief voor spaarders met weinig tijd. Keuze voor sociaal verantwoord beleggen is er  meer dan genoeg zonder rendementsverlies.

Voor minder risicoaverse spaarders zijn er sinds kort ook interessante fiscale alternatieven. Wie investeert in een startende onderneming, krijgt een belastingvermindering van 30 of 45 procent in de personenbelasting. Dat kan rechtstreeks of onrechtstreeks via een crowdfundingplatform of startersfonds.

‘Geen risico’ betekent vandaag meer dan ooit ‘geen opbrengst’. . Nog meer sparen betekent nog minder groei. Het is hoog tijd: zet uw spaargeld nu écht aan het werk.

Er meer over lezen?

Het thema van de nieuwe B NK is de activatie van spaargeld. Ga naar de website.