Begrotingsevenwicht opnieuw op lange baan
De regering en de EC kijken vooral naar het zogenaamde structurele begrotingssaldo. Dit wordt berekend door van het jaarlijkse overheidstekort een zogenaamde cyclische component af te trekken. Het tekort mag dan wat oplopen in moeilijke tijden en dient net lager te zijn wanneer de economische motor in een hogere versnelling schakelt. Verder worden ook eenmalige kosten geweerd. Een voorbeeld van deze laatste categorie zijn de extra uitgaven voor beveiliging en opvang van vluchtelingen (beiden 0.1% van BBP) die de regering vorig jaar mocht uitsluiten van de EC.
Het structurele saldo zou dan ook een faire weergave moeten zijn van de fiscale positie van een land. De berekening van de cyclische component blijft in praktijk wel een complexe zaak. Een onderzoek van het Internationaal Monetair Fonds toonde aan dat het saldo erg gevoelig is voor revisies, wat het nut van de hele oefening enigszins onderuit haalt.
De regering nam haar beslissing op basis van een studie van de Hoge Raad van Financiën (HRF). Deze becijferde het structurele saldo in drie verschillende scenario’s.
Bij ongewijzigd beleid zou de fiscale positie dit jaar nog verder verbeteren maar nadien volgt een sterke verslechtering. Over de periode 2018-2020 zou een verzwakking van 0.8pp plaatsvinden. Deze bestaat uit 3 componenten: een daling van de ontvangsten (-1.0pp), een stijging van de uitgaven (-0.2pp) en een verdere daling van de rentelasten (+0.4pp).
De twee alternatieve scenario’s zorgen voor een structureel evenwicht in respectievelijk 2018 en 2019. Gisteren werd duidelijk dat de regering zich op 2e scenario mikt, waarmee de doelstelling ten vroegste na de verkiezingen kan worden bereikt.
De vraag blijft hoe de Europese Commissie hier tegen aan zal kijken.
De HRF wijst er op dat in beide scenario’s de structurele verbetering over de periode 2015-2017 1.2pp bedraagt. Op die manier wordt toch min of meer voldaan aan de minimale eis die Europa in kader van het Stability and Growth Pact aan ons land oplegt: een jaarlijkse verbetering van 0.6pp.
De hoge overheidsschuld, de reden waarom we preventief door de Europese waakhond worden opgevolgd, houdt sowieso wel nog even stand. Zelfs het meeste optimistische scenario van de HRF voorziet in 2020 nog steeds een schuldgraad van 99% van het BBP en daarmee blijven we dus een heel eind verwijderd van de Europese norm van 90%. Een verre droom?
